Τι είναι η κύστη του μαστού; (Breast Cyst)
Η πιο συχνή πάθηση των μαστών είναι οι κύστεις. Οι περισσότερες γυναίκες θα παρουσιάσουν στη διάρκεια της ζωής τους τουλάχιστον μια κύστη. Εμφανίζονται συνήθως μετά την εφηβεία αλλά όχι μετά την εμμηνόπαυση. Δεν αποτελούν προκαρκινωματώδη κατάσταση και η ύπαρξή τους δεν αυξάνει της πιθανότητες καρκίνου στο μαστό. Δεν ξέρουμε πού οφείλονται, μάλλον πρόκειται για αρχή εκφύλισης των αδενικών λοβίων. Μπορεί να είναι μια ή περισσότερες, στον ένα ή και στους δύο μαστούς. Το μέγεθός τους μπορεί να ποικίλει από λίγα χιλιοστά μέχρι αρκετά εκατοστά του μέτρου. Μπορεί να μεγαλώνουν γρήγορα και συνήθως δεν πονούν εκτός κι αν φλεγμαίνουν. Η διάγνωσή τους γίνεται με την κλινική εξέταση (ψηλάφηση) αλλά εύκολα μπορεί κανείς να μπερδέψει την απλή κύστη με ένα ινοαδένωμα.
Επιβεβαίωση γίνεται με το υπερηχογράφημα που είναι η μέθοδος εκλογής για να ξεχωρίσει αν το ογκίδιο που ψηλαφάται είναι κυστικό ή συμπαγές και όχι με τη μαστογραφία. Η μικρή αψηλάφητη κύστη των λίγων χιλιοστομέτρων που βρίσκεται τυχαία σε κάποιο υπερηχογράφημα, χρειάζεται μόνο παρακολούθηση. Η μεγαλύτερη κύστη που είναι ψηλαφητή, δεν απαιτεί χειρουργική αφαίρεση. Αντιμετωπίζεται με εκκενωτική παρακέντηση που γίνεται εύκολα στο ιατρείο. Γίνεται με μια συνηθισμένη σύριγγα με βελόνα, δεν πονάει περισσότερο από μια αιμοληψία και δεν απαιτεί τοπική αναισθησία. Μετά την παρακέντηση μια κύστη αδειάζει, εξαφανίζεται και δεν πρέπει να ψηλαφάται πια. Αν συνεχίζει να ψηλαφάται σημαίνει ότι μπορεί να υπάρχει και συμπαγές στοιχείο στο τοίχωμά της, πράγμα που επιβεβαιώνεται με το υπερηχογράφημα. Τότε μπορεί να χρειάζεται χειρουργική αφαίρεση αυτό όμως δεν είναι συχνό.
Οι καλοήθεις κύστεις του μαστού περιέχουν συνήθως θολό κίτρινο υγρό
Το υγρό που περιέχει μια τυπική απλή κύστη του μαστού έχει στην αρχή χρώμα κίτρινο που με την πάροδο των χρόνων μπορεί να γίνει πράσινο ή μπλε. Δεν απαιτείται κάποια εξέταση του υγρού, χωρίς κάτι τέτοιο να είναι λάθος. Όταν το υγρό είναι πυώδες πρέπει να σταλεί για καλλιέργεια μικροβίων, γιατί ενδέχεται να οδηγήσει σε απόστημα και να χρειαστεί αντιβιοτικά. Όταν όμως το υγρό είναι αιματηρό (κόκκινο) τότε πρέπει οπωσδήποτε να σταλεί για κυτταρολογική εξέταση για την πιθανότητα ανευρέσεως κακοήθων κυττάρων και η κύστη πρέπει να αφαιρεθεί χειρουργικά γιατί μπορεί να κρύβει κακοήθεια ή ενδοκυστικό θήλωμα.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι κύστεις δεν επικοινωνούν με τους πόρους και συνεπώς δεν βγάζουν υγρό από τη θηλή.
Πότε πρέπει να χειρουργείται μια κύστη του μαστού;
Χειρουργική αφαίρεση κύστεως μαστού λόγω υποψίας καρκίνου, απαιτείται μόνο στις εξής περιπτώσεις:
Όταν μετά την παρακέντηση συνεχίζει να ψηλαφάται το ογκίδιο, δηλαδή δεν εξαφανίζεται, όπως είναι το πιο σύνηθες.
Όταν το υπερηχογράφημα δείχνει και συμπαγές μόρφωμα στο τοίχωμα ή μέσα στην κύστη (μικτή κύστη).
Όταν υπάρχει υποτροπή της κύστεως (ξαναγεμίζει πάλι με υγρό λίγες μέρες μετά την παρακέντηση)
5 συχνές ερωτήσεις/απαντήσεις σχετικά με την κύστη μαστού
Οι κύστεις είναι συχνό εύρημα στον μαστό;
Οι κύστεις στους μαστούς είναι πολύ συχνό εύρημα στις γυναίκες. Με τη χρήση του υπερηχογραφήματος μπορούν εύκολα να διαγνωστούν. Πολλές νέες γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, τουλάχιστον μία φορά στην ζωή τους, θα ζητήσουν ιατρική βοήθεια γι’ αυτόν τον λόγο.
Ποια είναι η συμπτωματολογία που εκδηλώνουν;
Οι περισσότερες κύστεις δεν δίνουν συμπτώματα, ούτε γίνονται αντιληπτές από τις γυναίκες. Αν μια κύστη είναι μεγάλη και βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια του δέρματος, τότε είναι εύκολα ψηλαφητή και μπορεί να φαίνεται και με το μάτι ένα μικρό εξόγκωμα στο δέρμα του μαστού, εφ όσον κανείς ξέρει να το παρατηρήσει. Συνήθως είναι ανώδυνες και μαλακές, αν όμως είναι «υπό τάσιν», όπως λέμε, τότε πονούν και είναι πιο σκληρές. Σπάνια μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή και μαστίτιδα με ερυθρότητα στο δέρμα και πυρετό. Δεν επικοινωνούν με τους πόρους και συνεπώς δεν προκαλούν εκροή υγρού από τη θηλή.
Πως γίνεται η διάγνωση των κύστεων;
H πρώτη και πιό απλή εξέταση που πρέπει να γίνει είναι το υπερηχογράφημα, που υπερτερεί της μαστογραφίας, γιατί μπορεί εύκολα να ξεχωρίσει τα συμπαγή ογκίδια από τις κύστεις.
Πως θεραπεύεται μια κύστη στο στήθος;
Μία μικρή κύστη είναι ακίνδυνη και δεν ενέχει λόγους ανησυχίας, ούτε απαιτεί θεραπεία. Οι μεγάλες κύστεις αντιμετωπίζονται με απλή παρακέντηση για να αναρροφηθεί το υγρό τους και να δούμε το χρώμα του. Το καθαρό κίτρινο ή πρασινομπλέ υγρό δεν μας ανησυχεί. Το αιματηρό όμως υγρό πρέπει να περνάει από κυτταρολογική εξέταση και αυτή η κύστη πρέπει να αφαιρείται χειρουργικά. Σε περίπτωση που μία κύστη έχει παρακεντηθεί πολλές φορές αλλά ξαναγεμίζει, τότε επίσης μπορεί να δικαιολογηθεί η χειρουργική αφαίρεσή της.
Γιατί οι γυναίκες εμφανίζουν κύστεις;
Δεν ξέρουμε ακριβώς γιατί, ούτε μπορούμε να προβλέψουμε ποιες γυναίκες θα εμφανίσουν κύστεις και ποιες όχι. Κάθε μαστός είναι ένας αδένας, ο οποίος περιέχει λόβια όπου παράγεται το γάλα, καθώς και πόρους που προωθούν το γάλα προς τη θηλή. Με την ένωση πολλών πόρων του στήθους το γάλα φτάνει κοντά στην θηλή από την οποία εξέρχεται. Αν για οποιονδήποτε λόγο αναπτυχθούν πέραν του φυσιολογικού τα λόβια, τότε οι πόροι τους μπορεί να αποφραχτούν και να δημιουργηθεί μία ή περισσότερες κύστεις στο μαστό.
Μαστολόγος – Χειρουργός Μαστού Γιάννης Π. Φύσσας
fyssas.gr