Είναι γεγονός ότι με κέντρο το παιδί σχηματίζεται ένα σύστημα συνεχούς αλληλεπίδρασης, μεταξύ αυτού, της οικογένειας, του σχολείου και της κοινότητας. Η οικογένεια είναι το πρώτο και σημαντικότερο πλαίσιο, με το οποίο έρχεται σε επαφή το παιδί και αλληλεπιδρά.
Γράφει η ψυχολόγος Νέλλη Κοκκινάκου
Μπορεί κανείς να φανταστεί τον βαθμό επιρροής που ασκείται από τους γονείς σε ένα παιδί τυπικής ή όχι ανάπτυξης. Ωστόσο, φαίνεται πως ο ρόλος των γονέων διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Συχνά οι γονείς επενδύουν πολύ υψηλές προσδοκίες στα παιδιά τους, με αποτέλεσμα να είναι ιδιαίτερα απαιτητικοί και καταπιεστικοί. Απαιτούν βελτίωση των επιδόσεων στο σχολείο, βελτίωση της συμπεριφοράς τους, μεταβολές στις επαφές τους με συνομηλίκους. Μάλιστα, υπάρχει η τάση, ακόμα και στις σύγχρονες οικογένειες, η άρνηση των παιδιών ή η αδυναμία τους να πραγματοποιήσουν αυτές τις αλλαγές, να τιμωρείται με βία.
Η βία… διδάσκει ότι «όποιος αγαπά, τιμωρεί»
Τέτοιες αντιδράσεις πυροδοτούν αποκλειστικά αρνητικές συμπεριφορές των παιδιών, τα οποία προσπαθούν να επικρατήσουν των γονέων τους στο καθημερινό παιχνίδι εξουσίας. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι ασκώντας βία στα παιδιά, είτε λεκτική, είτε σωματική, τα διδάσκουμε ότι όποιος αγαπά, τιμωρεί, με αποτέλεσμα να υιοθετούν και τα ίδια αυτές τις συμπεριφορές.
Φυσικά, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ψυχολογική κατάσταση και τα συναισθήματα των γονέων, όταν βλέπουν, ακούν, συνειδητοποιούν ότι το παιδί τους χρήζει ιδιαίτερης μεταχείρισης, λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζει.
Αρνητικά συναισθήματα κατακλύζουν αρχικά τους γονείς
Αρνητικά συναισθήματα κατακλύζουν αρχικά τους γονείς, όπως η αποτυχία, οι ενοχές, η ανασφάλεια, το άγχος για την εξέλιξη του. Ωστόσο, η διαχείριση αυτών των συναισθημάτων αποτελεί δική τους ευθύνη, ενώ όσο πιο γρήγορα αποδεχτούν το παιδί τους και τις ανάγκες του, τόσο πιο σύντομα θα επιτύχουν τις επιθυμητές συμπεριφορές.
Η αποδοχή, αρχικά, του παιδιού ως προσωπικότητα και ύστερα, των δυσκολιών του μπορεί να επιτευχθεί μέσω της συμβουλευτικής διαδικασίας, η οποία στόχο έχει την κοινωνική επαναπροσαρμογή ολόκληρου του συστήματος της οικογένειας, μέσω ορισμένων σταδίων. Την αποδοχή των δυσκολιών ακολουθεί η προσαρμογή των γονέων στην ιδέα της μακρόχρονης συμβίωσης με το παιδί και τις δυσκολίες του.
Επόμενος στόχος είναι η απεξάρτηση των γονέων από το «παιδί- πρόβλημα», η προσοχή και ενίσχυση των θετικών χαρακτηριστικών του παιδιού και η προσπάθεια ενίσχυσης της αυτονομίας του.
Οι γονείς οφείλουν να «οπλιστούν» με υπομονή και επιμονή!
Ύστερα, με τη βοήθεια του συμβούλου, οι γονείς καλούνται να απεξαρτητοποιηθούν οι ίδιοι από τυχόν ετικέτες που έχουν τεθεί από το ευρύτερο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον. Χρειάζεται να μελετήσουν οι ίδιοι το πρόβλημα, μέσω της προτεινόμενης βιβλιογραφίας, να ενημερώσουν τους εκπαιδευτικούς και όλους όσους εμπλέκονται στην καθημερινότητα του παιδιού, ζητώντας να ακολουθήσουν τις οδηγίες τους και να ρυθμίσουν διαφορετικά την καθημερινότητα τους.
«Όπλα» για τους γονείς αποτελούν η υπομονή και η επιμονή ώστε να επιτευχθούν οι αλλαγές σε εδραιωμένες και παγιωμένες συμπεριφορές. Κάθε αλλαγή που συντελείται σε ένα σύστημα, επιφέρει και αντιδράσεις. Το «κλειδί» για την επιτυχία είναι η σταθερότητα!
Βιβλιογραφία: «Η εκπαίδευση των παιδιών με δυσκολίες», Κώστας Γ. Χρηστάκης, Αθήνα 2006, Νέλλη Κοκκινάκου-Ψυχολόγος
boro.gr
