Οι πρώτοι πολιτισμοί χρησιμοποίησαν λεπτά κλαδιά για να καθαρίζουν τα δόντια. Η χρήση αυτών των “ραβδιών” ξεκίνησε πριν από 5.000 χρόνια. Το 1498, αναπτύχθηκαν στην Κίνα οδοντόβουρτσες που μοιάζουν με τις σημερινές και έφεραν τρίχες χοίρου στερεωμένες σε κόκαλα ή μπαμπού. Μέχρι το 1938 οι τρίχες των αγριόχοιρων ήταν δημοφιλείς και στη συνέχεια εισήχθησαν oι νάιλον τρίχες. Από εκείνη την εποχή, έγιναν πολλές πρόοδοι στις οδοντόβουρτσες και η πιο πρόσφατη ήταν η ανάπτυξη της ηλεκτρικής οδοντόβουρτσας.
Πολλοί σήμερα αναρωτιούνται: “Tι οδοντόβουρτσα να χρησιμοποιώ;” “Μαλακή ή σκληρή;”
Παρόλο που είναι διαθέσιμες μαλακές, πολύ μαλακές, μεσαίες και σκληρές οδοντόβουρτσες, οι οδοντίατροι συνιστούν συνήθως τις μαλακές. Μια μαλακή οδοντόβουρτσα αποτελεί ελάχιστη απειλή για τους στοματικούς ιστούς και ταυτόχρονα εξυπηρετεί το σκοπό του ήπιου και κατάλληλου καθαρισμού των δοντιών.
Από την άλλη πλευρά, πολλοί οδοντίατροι προτείνουν τις ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες. Ο κινητήρας μιας ηλεκτρικής οδοντόβουρτσας σας επιτρέπει έναν καλύτερο καθαρισμό των δοντιών με ελάχιστη πίεση και βλάβη στα δόντια και στους άλλους στοματικούς ιστούς.
Ορισμένα άτομα προτιμούν να χρησιμοποιούν σκληρή οδοντόβουρτσα με την πεποίθηση ότι το βούρτσισμα θα έχει έτσι μια καλύτερη δράση και ικανότητα απομάκρυνσης της πλάκας. Ωστόσο, διάφορες κλινικές μελέτες έχουν επισημάνει πολλές πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις από τη χρήση μιας σκληρής οδοντόβουρτσας. Η τριβή των δοντιών είναι μια τέτοια δυσμενή επίδραση που οδηγεί σε μη αναστρέψιμη απώλεια της οδοντικής δομής. Άλλοι παράγοντες προδιάθεσης περιλαμβάνουν την ένταση και τη συχνότητα του βουρτσίσματος των δοντιών.
Μελέτη που διεξήχθη σε 159 άτομα για ένα χρόνο έδειξε ότι η σκληρότητα των τριχών είναι ένας σημαντικός παράγοντας προδιάθεσης για την ύφεση των ουλών (περιοδοντίτιδα). Η έρευνα που διεξήχθη κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας σχετικά με τη χρήση της σκληρής οδοντόβουρτσας δείχνει σαφώς ότι οι παρενέργειες αντισταθμίζουν τα οφέλη από τη χρήση της.
Ένα ερώτημα είναι αν οι η οδοντόβουρτσα μπορεί να κρύβει κάποιο κίνδυνο μόλυνσης.
Η έρευνα έχει αναγνωρίσει ότι τα μικρόβια που προκαλούν ασθένειες πράγματι παγιδεύονται στις τρίχες μιας οδοντόβουρτσας. Οι τρίχες μπορούν εύκολα να φιλοξενήσουν διάφορα μικρόβια – αερόβια ή αναερόβια. Αυτοί οι μικροοργανισμοί μπορούν επίσης να προκαλέσουν διάφορες ασθένειες, ειδικά σε νοσοκομειακές εγκαταστάσεις. Τα παθογόνα μικρόβια, όταν παγιδευτούν στις τρίχες, μπορούν να προκαλέσουν διάφορες νοσοκομειακές λοιμώξεις.
Αποδείχθηκε επίσης ότι ο σχεδιασμός της οδοντόβουρτσας είναι ένας από τους παράγοντες που καθορίζουν τη βακτηριακή μόλυνση. Οδοντόβουρτσες με συμπαγείς λαβές και μικρότερες επιφάνειες ελαχιστοποιούν την ανάπτυξη των βακτηρίων. Περαιτέρω, εντοπίστηκε ότι οι οδοντόβουρτσες που είχαν στενά πλεγμένες τρίχες επέτρεψαν την μέγιστη ανάπτυξη βακτηρίων. Αυτές οι μελέτες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μόλυνση ήταν ελάχιστη στις οδοντόβουρτσες που είχαν μαλακές, στρογγυλές, ευρύχωρες και μόνο δύο σειρές τριχών.
Ένας κρίσιμος παράγοντας κατά την επιλογή μιας οδοντόβουρτσας είναι το σχήμα της. Η λαβή πρέπει να είναι ελαφρώς ελαστική και εύκολη στη χρήση. Ο εύκολος χειρισμός της παρέχει καλύτερη πρόσβαση σε όλες τις περιοχές της στοματικής κοιλότητας. Μια εύκαμπτη λαβή εξυπηρετεί επίσης τη λειτουργία της ελάχιστης ζημιάς στους στοματικούς ιστούς, καθώς μπορεί να αποφευχθεί το υπερβολικό τραύμα κατά το βούρτσισμα.
Τέλος, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αν και οι μαλακές ή πολύ μαλακές τρίχες προκαλούν ελάχιστη ζημιά στους στοματικούς ιστούς και τα δόντια, ένα έντονο βούρτσισμα μπορεί να έχει καταστροφικές επιπτώσεις στα δόντια.
